Stolpersteine
volgende stenen
Inhoud van deze pagina:
Plaatsing Stolpersteine 18 juni
Op 18 juni 2025 werden Stolpersteine geplaatst bij het voormalig Joods Weeshuis, Roodenburgerstraat 1a, voor:
Marianne (Mirjam) Frenkel, geboren op 29 juli 1922 te Rotterdam, gedeporteerd uit Westerbork op 2 maart 1943 naar Sobibor, vermoord op 5 maart 1943 te Sobibor
Cornelia (Corrie) Frenkel, geboren op 25 april 1924 te Rotterdam, gedeporteerd uit Westerbork op 23 maart 1943 naar Sobibor, vermoord op 26 maart 1943 te Sobibor
Foto Stolpersteine Mirjam en Corrie
Foto Mirjam en Corrie
De stenen voor Mirjam en Corrie werden geplaatst door Joop Waterman en zijn dochter Sandra Jadi-Waterman.
Mirjam en Corrie waren achternichtjes van de vrouw van Joop.
Foto steenplaatsing
Toespraak gehouden bij de plaatsing door Sandra Jadi-Waterman
Mirjam en Corrie Frenkel kwamen uit een gezin van drie kinderen. Hun vader Joseph Frenkel trouwde in 1913 met Betje Bekkers. Ze woonden in Rotterdam en Joseph werkte als vertegenwoordiger.
Eind 1930 kwamen de meisjes naar het Joodse Weeshuis in Leiden, Mirjam was acht en Corrie was zes jaar oud. Hun moeder moest opgenomen worden in de psychiatrische inrichting Maasoord in Poortugal.
De zussen woonden hier lang. Mirjam woonde hier ruim tien jaar, ongeveer de helft van haar leven. Corrie woonde hier twaalf jaar, meer dan de helft van haar leven.
Toen Mirjam 18 jaar was vertrok ze in het voorjaar van 1941 naar Rotterdam. Ze had haar diploma van de huishoudschool gehaald en ze werd verkoopster, werkte als kinderverzorgster en werd uiteindelijk kok in het Joodse Weeshuis in Rotterdam. Opnieuw woonde ze daar in een weeshuis. Op 26 februari 1943 werd het weeshuis in Rotterdam ontruimd, enkele weken voor het hier in Leiden gebeurde. Kort daarna werd zij met veel van de kinderen uit dat Weeshuis naar Sobibor gedeporteerd en bij aankomst vermoord.
Corrie bleef tot 17 maart 1943 in Leiden wonen. Ze had tot de zomer van 1941 op de Vakschool voor meisjes aan het Rapenburg gezeten, met diverse andere joodse leeftijdsgenootjes. Ze werd daarna hulp in de huishouding en dienstbode in het Joodse Weeshuis. Kort na Mirjam kwam dus ook Corrie in Westerbork terecht. Haar zus was toen al getransporteerd naar Sobibor en drie weken na Mirjam werd Corrie, samen met veel van de kinderen en begeleiders van het Joodse weeshuis uit Leiden naar Sobibor gedeporteerd. Ook zij werd bij aankomst vermoord.
Alleen hun moeder en broer overleefden de oorlog. Moeder Betje verbleef in Maasoord, dit was geen joodse inrichting maar er waren wel diverse joodse patiënten. Er vond in de oorlog geen ontruiming plaats van Maasoord. Betje overleed in 1974 in Rotterdam. Hun broer Barend overleed in 1995, hij liet geen kinderen na.
Mirjam werd twintig jaar. Corrie werd achttien jaar.
Ze staan op diverse foto’s die bewaard zijn gebleven uit de vele jaren dat ze hier woonden.
Hier in dit huis was hun jeugd.
Hier in dit huis was hun thuis.
Door de stenen voor Mirjam en Corrie zijn hun namen teruggekeerd.
Laten we hen herdenken en niet vergeten.
Foto toespraak
– Biografie van Mirjam en Corrie Frenkel op de website van het Joods Weeshuis
– Verslag plaatsing Stolpersteine Joods Weeshuis – 18 juni 2025
– Joodsmonument.nl: Marianne en Cornelia Frenkel
De Stichting bedankt de gemeente Leiden, de Lorentzschool, Hugo Broos, het gezondheidscentrum Roodenburg en alle particulieren (de aanwezigen en zij die financiële steun gaven) voor het steunen en mede mogelijk maken van deze plechtigheid.
Language: English