Verslag herdenking van de Jodenvervolging in Leiden

Klik direct naar:

Verslag

Hieronder een verslag en daarbij veel dank aan Gerrit Bikker voor de prachtige foto’s.

Op zondag 6 april 2025 vindt de jaarlijkse herdenking plaats van de Jodenvervolging in Leiden en omstreken tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Sinds enkele jaren vindt de herdenking plaats in de Petruskerk. Er is een mooie opkomst als de bijeenkomst om 19.30 aanvangt.

De Petruskerk aan de Lammenschansweg

Het programmaboekje van vanavond, ook digitaal in te zien.

Eerst is er muziek met orgel en viool, door Herman Lodder en Adriaan Bedner. Ze spelen Andante uit het vioolconcert in a-klein van J.S. Bach (BWV 1041).

Herman Lodder

Adriaan Bedner

Truus de Haan heet iedereen welkom en zij houdt een korte inleiding. Ze is de voorzitter van de stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden. Ze vertelt enkele lijnen uit het verhaal van Elviere Sanders-Platz, zij woonde enkele jaren aan de achterzijde bij de Petruskerk, ze was Joods maar had zich bekeerd tot het katholieke geloof. In de Petruskerk is een gedenkplaat voor haar en recent werd een Stolperstein voor haar geplaatst.
De toespraak van Truus den Haan is hier te lezen.

Truus de Haan, voorzitter van de stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden

Met orgelbegeleiding zingt chazan Ken Gould het L’dor vador, een joods lied.

De hoofdspreker vanavond is Henri Lenferink, oud-burgemeester van Leiden. Hij houdt een persoonlijk verhaal, niet alleen over zijn ervaringen toen hij Sobibor vorig jaar en Auschwitz twintig jaar geleden bezocht maar ook over zijn afkomst.
Zijn moeder was namelijk een buitenechtelijk kind van een Joodse vader. Daarmee was de Jodenvervolging ook altijd iets persoonlijks voor hem.

De toespraak van Henri Lenferink is niet alleen persoonlijk maar ook boeiend en krachtig. Hij is terug te lezen op onze website. Zeer de moeite waard om terug te lezen.

Hierna is er een muziekstuk met piano en viool.

Tempo di minuetto uit de vioolsonate in e-klein van W.A. Mozart (KV 304)

Na deze muziek vindt de gedachtenis plaats aan de Joodse inwoners van Leiden en omgeving die zijn weggevoerd en vermoord. Hun namen worden gelezen en er worden bloemen geplaatst bij het bloemenmonument.

De namen die gelezen worden hebben alle leeftijden, degenen die de namen lezen zijn ook van jong tot oud. Dit gedeelte wordt ingeleid door Arno Hanssen, bestuurslid. Zijn inleiding, waarin hij een van de gedichten aanhaalt van de kinderen van de st. Josephschool is hier terug te lezen.

Arno Hanssen

Dit jaar worden 47 namen gelezen, slachtoffers uit Leiden en omgeving. Elk jaar wordt een deel van de namen gelezen zodat elke zes jaar ieders naam genoemd wordt.

Onder hen die namen lezen is ook wethouder Julius Terpstra.

Hieronder alle gelezen namen, afgewisseld met hen die namen hebben gelezen.

Hartog Joël van Amerongen, 69 jaar

Vronika van Amerongen-van Frank, 60 jaar

Jacob Levie David van Amerongen, 62 jaar

Dientje van Amerongen-Herschel, 63 jaar

Jeannette Susanne Beurze-de Vries, 55 jaar

Jacob Cohen, 42 jaar

Henriette Cohen-van Amerongen, 39 jaar

David Cohen, 13 jaar

Eduard Emile Denekamp, 23 jaar

Jette Israel Freije-van der Laan, 66 jaar

Izak Salomon Hamburger, 46 jaar

Elisabeth Hamburger-Placzek, 44 jaar

Leentje Hamburger, 81 jaar

Abraham Klein, 45 jaar

Ernst Loeb, 64 jaar

Jenny Loeb, 66 jaar

Herbert Loeb, 55 jaar

Jacob Philipson, 40 jaar

Eva Schelvis-Italiaander, 68 jaar

Louis van Tijn, 38 jaar

Rachel van Tijn-Lubinski, 36 jaar

Esther van Tijn, 8 jaar

Izaäk van Tijn, 4 jaar

Floortje Altenberg, 38 jaar

Jetje Bobbe, 18 jaar

Benjamin Bobbe, 4 jaar

Louis Bobbe, 2 jaar

Mietje Gobes, 43 jaar

Etty Heerma van Voss, 11 jaar

Sientje Kloots, 4 jaar

Salomon Meijers, 6 jaar

Bernard Meijers, 4 jaar

Salomon Ritmeester, 15 jaar

Mozes van Stratum, 16 jaar

Adriaan Hendrik Belinfante, 45 jaar

Rachel Margarethe Belinfante-Abas, 41 jaar

Louis Abraham Belinfante, 4 jaar

Michiel Adriaan Belinfante, 2 jaar

Eleonora Johanna Margaretha Belinfante, 9 maanden

Henri Alexander Oostra, 46 jaar

Maria Oostra-van Straten, 41 jaar

Louis Jacob Oostra, 16 jaar

Baruch Pinto, 79 jaar

Rosalie Pinto-Juchenheim, 79 jaar

Eliazar Pinto, 50 jaar

Frouktje Rood-van Zand, 55 jaar

Simon Fonteijn, 25 jaar

Daarna gaan we staan en zingt Ken Gould het El Male Rachamim, een heel plechtig moment bij deze herdenking. Het is een gebed voor de slachtoffers van de sjoa dat gezongen wordt.

Hierna spreekt de chazan het Kaddish uit.

Een stilte volgt.

Bestuurslid Corjan den Hollander spreekt een dankwoord uit voor iedereen die vanavond aanwezig was en voor hen die een bijdrage leverden aan deze herdenking. Zijn woorden zijn hier terug te lezen.

De bijeenkomst sluit zoals altijd af met de priesterzegen, het Birkan Kohanim uit Numeri 6.

De chazan laat de aanwezigen het refrein oefenen (‘Kén j’hi ratson’, dat betekent ‘Moge dit Zijn wil zijn’) en daarna wordt afwisselend in het Nederlands en in het Hebreeuws de priesterzegen uitgesproken. Het refrein wordt gezamenlijk uitgesproken.