Stolpersteine
volgende stenen
Inhoud van deze pagina:
- Plaatsing Stolperstein 14 juni 2023
- Toespraak bij deze plaatsing
- Links
Plaatsing Stolperstein 14 juni
Op 14 juni 2023 werd een Stolperstein geplaatst bij het voormalig Joods Weeshuis, Roodenburgerstraat 1a, voor:
Floortje Altenberg, geboren op 23 maart 1904 te Amsterdam, gedeporteerd uit Westerbork op 23 maart 1943 naar Sobibor, vermoord op 26 maart 1943 te Sobibor.
Floortje Altenberg – 1942
De steen werd geplaatst door de Leidse burgemeester Henri Lenferink.
Toespraak gehouden bij de plaatsing door Pieter Schrijnen
Graag vertel ik jullie iets over Floortje Altenberg. Dit is een schets van het leven van een aardige vrouw, geboren in 1904, in de Amsterdamse Jodenbuurt, zoals dat heet ‘achter de Blauwbrug’. Dat was in die tijd een zeer arm deel van Amsterdam. Ze kwam uit een groot gezin met negen kinderen. Floortje is de jongste. Zij woonden in een vochtig, ongezond huis. Vader en moeder overlijden vroeg, net als drie van haar zussen. Ze gaat op 13-jarige leeftijd bij haar grootouders wonen in de Kerkstraat in Amsterdam.
In 1929 komt ze naar leiden. Ze kan gaan werken bij het Joodse Weeshuis, toen nog gevestigd aan de Stille Rijn 4. Ze gaat er werken als kinderverzorgster en naaister, en ze woont er ook intern.
Floortje gaat mee met de verhuizing van het weeshuis naar de Roodenburgerstraat. Het nieuwe weeshuis is ingericht om een goede opvang te verzorgen van Joodse kinderen, die of wees zijn geworden, of van wie de ouder(s) niet goed in staat zijn om voor hen te zorgen. Een deel van het personeel woont intern – zo ook Floortje. Zij neemt deel aan de dagelijkse activiteiten, ze verzorgt de kinderen. Net als de andere verzorgsters is Floortje verantwoordelijk voor de “ouderlijke” begeleiding van de kinderen, op fysiek, spiritueel en cultureel-religieus gebied.
Ze zorgt ook voor het linnengoed in het huis. Op de foto’s is te zien dat de kinderen er goed verzorgd uitzien. In het huis heerst een gezonde en prettige sfeer, met een vrij moderne pedagogiek. Het modern ingerichte weeshuis is schoon. Voor Floortje moet het een welkome plek zijn geweest – uit de armoe, en hier opgenomen in een hartelijke, gezonde gemeenschap. Op een foto’s staat één van de kinderen liefdevol met haar handen op Floortjes schouders.
Met de opkomst van de nazi’s komen er in het huis steeds meer kinderen uit Midden- en Oost-Europa. Dit zijn vluchtelingen, met of zonder ouders. Soms brengen de ouders de kinderen naar Nederland in de hoop dat ze hier veilig zijn. Deze kinderen worden alle opgenomen.
Na de bezetting door de Duitsers verandert er veel voor de bewoners van het Weeshuis. Op 17 maart 1943 wordt het Joods Weeshuis ontruimd door de Duitsers met medewerking van de Leidse politie. Ook al waren ze van te voren gewaarschuwd, de leiding van het huis heeft besloten de kinderen bij elkaar te houden en bij hen te blijven. Waarschijnlijk zijn op die dag zo’n 59 kinderen en volwassenen weggevoerd, naar Westerbork.
De staf had voor alle kinderen rugzakjes voorbereid met een noodrantsoen. Dat hielp hen gedurende reis naar Westerbork, en dat gaf hen de dag dat ze aankwamen in Westerbork nog wat te eten. Het grootste deel van de groep is maar kort in Westerbork verbleven. Op 23 maart werden 34 van de 59 kinderen en volwassenen uit het weeshuis op transport gezet naar Sobibór. Na drie dagen kwamen ze daar aan. Op de dag van hun aankomst in Sobibór, op 26 maart 1943, zijn ze allen vermoord. Zo ook Floortje Altenberg.
Links
– Biografie Floortje Altenberg op de website van het Joods Weeshuis
– Verslag plaatsing Stolpersteine Joods Weeshuis – 14 juni 2023
– Joodsmonument.nl: Floortje Altenberg
De Stichting bedankt de gemeente Leiden, de Universiteit Leiden, musicus David Prins, het gezondheidscentrum Roodenburg en alle particulieren (de aanwezigen en zij die financiële steun gaven) voor het steunen en mede mogelijk maken van deze plechtigheid.
Language: English