vorige naam / volgende naam / namenlijst
Deze pagina wordt momenteel geredigeerd. Correcties en aanvullingen kunt u melden aan de redactie, via webmaster@herdenkingleiden.nl
Edith Strauss
Buchen (D) 3-6-1930
Pennsylvania 4-3-2012
Weeshuisperiode:
22-11-1938 – 27-10-1939
Vertrokken naar de Verenigde Staten
Moeder:
Elsa Strauss
28-10-1899 – 21-12-1988
Edith woonde met haar moeder in Frankfurt am Main. Haar moeder was gescheiden en Edith woonde ook in Duitsland enige tijd in een Joods Weeshuis. Ze woonde in 1935-1936 in een joods opvanghuis in Neu-Isenburg en daarna verhuisde ze naar Bochum.
Na de Kristallnacht, waarin onder andere alle synagogen in Frankfurt werden verwoest, besloot moeder Elsa om haar dochter met een van de Kindertransporten naar Nederland te laten gaan. Edith reisde samen met Lotte en Henny Adler. Na aankomst in Leiden werden de kinderen naar het Joodse Weeshuis gebracht.
Op 19-12-1938 gaf het Ministerie van BZ een beschikking af, waardoor Edith op 27-10-1939 naar de VS kon vertrekken met het schip ‘Veendam’. Als negenjarig meisje staat ze zonder familieleden op de passagierslijst vermeld. Haar moeder was al eerder naar de VS vertrokken. Dit gold ook voor de moeder van Lotte en Henny Adler.
Echter, alleen Edith kreeg haar papieren om te reizen, Lotte en Henny ontvingen deze papieren niet. In het boek Machseh Lajesoumim wordt hierover geschreven, het is niet duidelijk waarom dit bij Lotte en Henny anders verliep dan voor Edith.
Het verhaal gaat dat de moeders van Edith, Lotte en Henny bij elkaar in huis woonden in Frankfurt. Het is echter de vraag of dit inderdaad zo was. In juli 2023 kwam ik, Barbera Bikker, in contact met de dochter van Edith Strauss. Ze vertelde dat haar moeder altijd heel open was geweest, ook over de oorlog en over familie die de oorlog niet had overleefd. Ze heeft haar moeder nooit over Lotte en Henny Adler horen vertellen en ze denkt daarom dat de families elkaar niet (goed) hebben gekend in Frankfurt. Haar moeder, Edith Strauss, had ook in Frankfurt in een weeshuis gewoond. Ze denkt ook niet dat Edith en haar moeder in de Verenigde Staten contact hebben gehad met de moeder en broer van Lotte en Henny. De meisjes kwamen wel gezamenlijk met het Kindertransport naar Nederland.
Een deel van de administratie in Frankfurt is verloren gegaan. Wat wel bekend is, dat is dat moeder Adler op Gagernstraße 36 woonde voor zij emigreerde naar de VS maar moeder Strauss woonde niet op dat adres.
april 2025, Barbera Bikker
Foto’s en documenten:
Edith Strauss, winter 1938-1939
Edith Strauss met Lotte en Henny Adler aan de achterkant bij de erker van het Joodse Weeshuis in Leiden – 1939

Edith op de passagierslijst van het schip Veendam (linkerdeel van de pagina, nr. 19)
Edith op de passagierslijst van het schip Veendam (rechterdeel van de pagina, nr. 19)