Stolpersteine
volgende stenen
Inhoud van deze pagina:
- Plaatsing Stolpersteine 19 juni 2024
- Toespraak bij deze plaatsing
- Links
Plaatsing Stolpersteine 19 juni
Op 19 juni 2024 werd een Stolperstein geplaatst bij het voormalig Joods Weeshuis, Roodenburgerstraat 1a, voor:
Ihno ten Brink, geboren op 22 september 1932 te Lingen (D), gedeporteerd uit Westerbork op 3 oktober 1944 naar Auschwitz, vermoord op 6 oktober 1944 te Auschwitz
De steen voor Ihno ten Brink
De steen voor Ihno werd geplaatst door Synco Wijnberg, een van de bestuursleden van de vereniging van het Leidse Joodse Weeshuis.
Synco Wijnberg plaatst de steen voor Ihno
De steen van Ihno wordt vastgemaakt met droog cement en water. (foto *)
Een bloem voor Inho (foto *)
Toespraak gehouden bij de plaatsing door Pieter Schrijnen
Een kort praatje over Ihno ten Brink.
Ihno is geboren in het Duitse Lingen. Zijn vader, Abraham ten Brink, kwam uit Denekamp. Dat is daar vlak over de grens. Die kwam als groothandelsleerling naar Lingen. Hij kon blijkbaar goed leren, want zes jaar later kan hij zich als zelfstandig veehandelaar vestigen. In 1931 trouwde hij met een Joods meisje uit het Duitse Emden: Riekchen Windmüller, dan 24 jaar oud. Zij kregen al snel een zoon: Ihno werd op 22 september 1932 geboren.
Helaas stierf zijn vader vroegtijdig, in 1935. Abraham ten Brink is in Denekamp begraven, op een begraafplaats waar veel van zijn familieleden liggen.
Voor Riekchen en Ihno begint dan een moeilijke tijd. Het naziregime maakt de omstandigheden voor Joden steeds slechter. Riekchen vertrekt met haar zoontje eerst een tijd naar haar ouders in Emden. Maar na een jaar gaat ze met Ihno naar het veilig geachte Nederland.
Riekchen is dan 29 jaar oud. Ze gaat als leerling verpleegster werken in het Israëlisch ziekenhuis aan de Schietbaanlaan in Rotterdam. Ihno wordt na enkele weken ondergebracht in dit Joodse weeshuis. Hij is dan bijna vier jaar oud. Hij komt hier tussen een groep vooral Nederlandse kinderen. Gelukkig verblijven er op dat moment meerdere kinderen met een Duitse achtergrond. Dat zal het voor hem gemakkelijker hebben gemaakt om er zijn draai te vinden.
Er bestaan geen foto’s waarop de kleine Ihno te herkennen is. Waarschijnlijk staat hij op deze foto, als één van deze kleintjes, onder de zorgende handen van mevrouw Broeksema.
In 1940 bezetten de Duitsers het land. Als de niet Nederlandse Joden moeten vertrekken uit de kuststreek wordt Ihno aangemeld bij de vreemdelingenpolitie (september 1940). Niet veel later zal zijn moeder vertrekken naar het – dan nog – vluchtelingenkamp Westerbork. Riekchen gaat er als verpleegster in het ziekenhuis werken. Volgens sommige bronnen volgt Ihno haar vrij snel en trekt bij haar in. Vanaf september 1941 gaat hij dan naar de Openbare Lagere School in het nabijgelegen Hooghalen. Volgens andere bronnen zou hij pas naar Westerbork zijn gekomen met de ontruiming van het gehele weeshuis op 17 maart 1943.
In Westerbork ontmoet Riekchen de Duitse apotheker Erich Arthur Altmann. Hij is daar hoofd van de apotheek. Op 7 juli 1942 trouwen ze. Ihno heeft nu een stiefvader.
In diezelfde maand verandert de status van Westerbork: het wordt een Durchgangslager, een doorgangskamp voor het overbrengen van de Joden naar de vernietigingskampen. Ihno, Riekchen en Erich Altmann worden aanvankelijk niet op transport gesteld. Als “Alter Kampinsasse” zijn zij hiervan vrijgesteld. Maar wanneer het kamp in september 1944 voor het grootste deel wordt ontruimd, moeten ook zij op transport. Zij werden op 4 september vanuit Westerbork naar Theresienstadt weggevoerd.
Ze bleven slechts enkele weken in Theresienstadt. Op 4 oktober 1944 worden ze verder gedeporteerd naar het vernietigingskamp Auschwitz. Twee dagen later, op 6 oktober 1944, zijn Ihno en zijn moeder daar vermoord. Ihno is dan net 12 jaar oud. Zijn moeder mocht de 37 niet halen.
De stiefvader van Ihno was al eerder naar Auschwitz overgebracht. Hij overleefde dit kamp. Na de oorlog kwam hij terug naar Nederland, maar was stateloos. In 1952 is hij tot Nederlander genaturaliseerd door een besluit van de Tweede Kamer. “Tijdens de oorlogsjaren stond verzoeker afwijzend tegenover het regiem van de bezetters,” aldus het besluit. Hij overleed in het jaar 2005 Heerlen, 99 jaar oud.
Pieter Schrijnen van de werkgroep
Links:
– Biografie van Ihno ten Brink op de website van het Joods Weeshuis
– Verslag plaatsing Stolpersteine Joods Weeshuis – 19 juni 2024
– Joodsmonument.nl: Ihno ten Brink
De Stichting bedankt de gemeente Leiden, de Lorentzschool, musicus David Prins, het gezondheidscentrum Roodenburg en alle particulieren (de aanwezigen en zij die financiële steun gaven) voor het steunen en mede mogelijk maken van deze plechtigheid.
* Foto’s met een sterretje erbij zijn toegestuurd door een aantal betrokkenen, bedankt!
Language: English