Roodenburgerstraat 74 – Henri Coutinho

Stolpersteine
volgende stenen

Inhoud van deze pagina:

  • Plaatsing Stolpersteine 13 maart 2024
  • Toespraak bij deze plaatsing
  • Biografie
  • Links

 

Plaatsing Stolpersteine 13 maart 2024

Op 13 maart 2024 werd een Stolperstein geplaatst bij Roodenburgerstraat 74 voor:

Henri Coutinho, geboren op 13 februari 1924 te Poerwodadi (huidige Indonesië), gedeporteerd op 17 augustus 1942 uit Westerbork naar Auschwitz, vermoord op 30 september 1942 te Auschwitz.

Henri Coutinho

(Bron: familiearchief)

De steen werd geplaatst door Baruch Coutinho, achterneef van Henri. 

Rudolf Coutinho, ook een achterneef, hield een toespraak als nabestaande.

 

Toespraak gehouden bij de plaatsing door Rudolf Coutinho (achterneef)

Henri (Hans) Coutinho (1924-1942)

Henri Coutinho werd op 13.02.1924 geboren in Indië, op Java, in het dorp Purwodadi, temidden van suikerrietplantages van horizon tot horizon. Hij was het 2e kind van Jules en Ilse Coutinho. Omdat hij zijn leven lang Hans werd genoemd, sluiten wij daarbij aan.

Zijn vader, Jules Coutinho, groeide op in Suriname in een Portugees-Joods gezin. Na zijn studie in Nederland trouwde Jules in 1921 met Ilse Weinthal, waarna het jonge paar naar Nederlands-Indië vertrok. Ze kregen er 3 kinderen die zij -net als de kinderen van zijn broers- niét in de Joodse traditie opvoedden. Vóór Hans werd in 1922 zijn zus Renée geboren en ná Hans in 1929 zijn jongere broer Robert (Bob).

De familie ging eens in de 8 – 9 jaar voor een maand of 8 met verlof naar Nederland.
Na hun verlof in 1938 keerden Jules en Ilse met alleen hun jongste zoon Bob terug naar Indië. Hans en zijn zus Renée zaten in Indië al op de HBS en zullen nu de middelbare school in Nederland voltooien.

Wat zullen hun ouders in Indië bezorgd zijn geweest bij het nieuws in mei 1940 dat de Duitsers Nederland hadden bezet! Als er nog briefcontact met Indië mogelijk was wisten ze tenminste dat de kinderen geen direct gevaar liepen en het goed deden op school.

In juni 1941 behaalt Hans op het Vrijzinnig Christelijk Lyceum in Den Haag het Gymnasium B-diploma: hij zal het zijn ouders hebben geschreven. Ondanks de zorgen over de oorlog zijn ze vast heel trots geweest!
Op 20 september 1941, een paar maanden na zijn eindexamen, verhuist Hans naar Leiden
en gaat op kamers wonen in de Roodenburgerstraat 72a, wat nu nummer 74 is.
Hij wilde in Leiden Geologie gaan studeren, maar de universiteit werd (al) op 27 november 1940 op bevel van de Duitsers gesloten! Hoe hij in Leiden zijn tijd doorbracht weten we niet.

In maart 1942 wordt Indië door Japan bezet waardoor tussen Jules en Ilse en hun 2 oudste kinderen definitief geen contact meer mogelijk is.
Als in mei 1942 de Duitsers de Nederlandse Joden verplichten om de Davidsster op hun kleding te dragen, voelt Hans zich kennelijk aangesproken: hij tooit zich met de Davidsster. Zijn oudere neef – ook al een Hans Coutinho! – ziet dit tot zijn schrik en bezweert zijn neef(je) dit niet te doen, maar die negeert de indringende waarschuwing.

Tegen half augustus, hij woont nog geen jaar in Leiden, wordt Hans opgepakt. Op 15 augustus 1942 wordt hij naar Westerbork overgebracht en op 17 augustus volgt transport naar Auschwitz. Zes weken later: 30 september 1942, wordt hij er vermoord.

Hun ouders in Indië horen het vreselijke nieuws pas na de Japanse capitulatie, half augustus 1945. Jules, Ilse en zoon Bob overleefden de beruchte Japanse kampen op Java. Ze komen pas in 1948 terug in Nederland, waar alleen dochter/zus Renée ze op de kade in Amsterdam staat op te wachten.

RHC 02.03.2024

 

Biografie van Henri Coutinho
opgesteld door Ans Meijlink

Henri Coutinho (ook wel Hans genoemd) is geboren op 13 februari 1924 te Poerwodadi. Poerwodadi is een plaats in Indonesië. Het is gelegen in de provincie Midden-Java en is de hoofdstad van het regentschap Grobogan.

Indische courant 18-2-1924

Hij groeit op in het gezin van Jules Coutinho en Ilse Weinthal, Jules is scheikundige, werkzaam in een suikerfabriek, hij heeft een oudere zus Renee en een jongere broer Robert.

De ouders van Henri

 

Renée en Henri

 

In 1935 doet hij toelatingsexamen voor de HBS. Hij gaat naar het Lyceum in Bandoeng. In augustus 1938 gaan ze voor een half jaar naar Nederland (groot verlof) en gaan wonen in Den Haag.

Henri en zijn vader

 

De ouders besluiten om Henri en zijn zus in Nederland achter te laten zodat zij hun studie hier kunnen afmaken, zij wonen in het gezin van Grolleman-Weinthal, de zus van hun moeder.

De ouders gaan terug op 5 april 1939, niet wetende dat de oorlog zou uitbreken en dat ze Henri niet meer zouden zien, ze belanden in de oorlog in een Japans gevangenenkamp, alledrie overleven ze de oorlog.

Henri gaat naar het Vrijzinnig Christelijk Lyceum in Den Haag waar hij eindexamen deed in 1941, met goede cijfers, alhoewel, hij had een 5 voor Duits.

 

De eindexamenklas van Henri in 1941

 

Henri (jaar onbekend)

 

Hans Coutinho wordt herdacht op het Vrijzinnig Christelijk Lyceum in Den Haag, waar de namen van alle (oud-)leerlingen, die de oorlog niet overleefden, op een glas-in-loodraam staan vermeld.


Het glas-in-loodraam in Den Haag (Bron: Museum Engelandvaarders, Noordwijk)

 

In september 1941 gaat hij wonen op het adres Roodenburgerstraat 72a (wat nu 74 is) en hij gaat geologie studeren aan de universiteit. Op het aandringen van een neef van hem om te gaan onderduiken gaat hij niet in, hij blijft ook de jodenster dragen. Hij wordt gearresteerd in augustus 1942.

Hij gaat naar Westerbork 15 augustus 1942, een paar dagen later gaat hij naar Auschwitz waar hij vermoord wordt op 30 september.

De foto’s zijn afkomstig uit het archief van de familie Coutinho.

 

Links

Joodsmonument.nl: Henri Coutinho

Leiden4045: Henri Coutinho

Verslag plaatsing 13 maart 2024

 

De Stichting dankt de gemeente Leiden, de St. Josephschool in Leiden, de Oud-Katholieke parochie, de particulieren (de aanwezigen en zij die financiële steun gaven) voor het steunen en mede mogelijk maken van deze plechtigheid.

Correcties en aanvullingen kunt u melden aan de redactie, via webmaster@herdenkingleiden.nl
Foto’s zijn deels door de stichting zelf gemaakt en deels door omstanders aangeleverd, waarvoor dank!