vorige naam / volgende naam / namenlijst
Deze pagina wordt momenteel geredigeerd. Correcties en aanvullingen kunt u melden aan de redactie, via webmaster@herdenkingleiden.nl
Mindel Färber
5-4-1939 Düsseldorf
Overleefde
Weeshuisperiode:
8-1-1941 – 17-3-1943
Vader: Bernard Färber 20-5-1901 Auschwitz
Moeder: Cirl Fradel Hoffnung 14-10-1909 Potgorze
Biografie:
Mindel werd in 1939 in Düsseldorf geboren. Ze was de dochter van de Poolse Bernard Färber en Cirl Fradel Färber-Hoffnung. Zij vluchtten kort na de geboorte van Mindel naar Nederland, in mei 1939. Bernard en Cirl Fradel konden met het schip Dora naar Palestina, het schip vertrok op 19 juli vanuit Nederland. Kleine kinderen mochten niet met dit schip mee dus ze moesten Mindel achterlaten. Mindel werd ondergebracht in het gezin van de broer van Bernard, Abraham Leizer Färber die in 1933 in Den Haag was komen wonen met zijn vrouw Beile Springer. Abraham en Beile hadden drie kinderen. Mindel kon er echter maar kort blijven.
In januari 1941 kwam Mindel naar Leiden, ze was nog niet eens twee jaar oud. Ze woonde ruim twee jaar in het Weeshuis en er zijn uit deze periode diverse foto’s waar ze op staat.
Mindel werd op 17 maart 1943 gedeporteerd naar Westerbork. Zij bleef van die groep uiteindelijk als laatste over in Westerbork. In Westerbork ontfermde Clara Asscher-Pinkhof zich over Mindel. In het artikel in 1973 van Gerard Kerkvliet en Martin Uitvlugt wordt al genoemd dat mevrouw Stoffels vermoedt dat Mindel hetzelfde meisje is als beschreven wordt in het boek ‘Danseres zonder benen’ van Clara Asscher-Pinkhoff, hoewel zij daarin een andere achternaam heeft.
‘Het doorschijnende veertje, dat Mindeltje heette, trof ik op de baby- en kleuterzaal aan, toen ik daar sliep, in het begin van mijn verblijf in de wezenbarak. Ze woog niet meer dan een kind van twee-en-een-half, door een paar longontstekingen, die ze met succes overwonnen had, – maar in werkelijkheid was ze vier, en haar eigenwijze snatertje kon ruim op zes jaar geschat worden. Het waren niet haar dansende blond-zijden krullen en niet haar helblauwe sterre-ogen, die dit bekoorlijke vrouwenspersoontje zo’n centrale plaats in mijn leven deden innemen. Het was het gefluister van de volwassenen, die haar ouders niet gekend hadden en die geen enkel bewijs voor hun verhaal hadden: haar ouders zijn in Palestina’, aldus Clara op pagina 190 van haar boek. Een indrukwekkend verhaal volgt.
Beiden kregen een Palestina-verklaring. In januari 1944 werden ze gedeporteerd naar Bergen-Belsen. Er vond vanuit Bergen-Belsen maar één keer een uitwisseling plaats, in 1944, en Clara en Mindel kwamen via die uitwisseling in Haïfa (Palestina) terecht waar Mindel herenigd werd met haar ouders. In het overzichtsverhaal op deze website zijn een paar korte gesprekjes tussen Clara en Mindel geciteerd.
In het boek Machseh Lajesoumim van Jaap Focke is ook uitgebreid te lezen over de geschiedenis van Mindel.
Mindel verhuisde later naar Canada, meer is over haar vooralsnog niet bekend.
Leiden, 17 september 2022, Barbera Bikker
Foto’s en documenten van/over Mindel Färber: