Machseh Lajesoumim: Intro


Machseh Lajesoumim: het verhaal

Door: Gesineke Veerman, juni 2020

Terug naar het overzicht

 

Intro


Op Roodenburgerstraat 1 in Leiden staat het gebouw van het voormalige Joodse Weeshuis, Machseh Lajesoumimi. Een plek met een tragische geschiedenis, maar ook een plek waar veel kinderen, ondanks de omstandigheden, een fijne jeugd hebben gehad. Een plek waar plezier gemaakt mocht worden, waar je een beetje zakgeld kreeg om zelf te besteden, waar je lid mocht zijn van een jeugdclub, je de mooie aspecten van je geloof leerde beleven, en het voor veel kinderen voelde als één grote familie.

 Op 17 maart 1943 is het Weeshuis door de Leidse politie op last van de bezetter ontruimd, waarna alle kinderen en hun begeleiders werden gedeporteerd. Een ontluisterende gebeurtenis waar veel Leidenaren na de oorlog niet goed raad mee wisten. Er was behoefte aan scenario’s waarin het anders afgelopen zou zijn; een Leidse politieman die had meegewerkt belde huilend de krant, er waren mensen die graag wilden zeggen dat ze onderduikplekken hadden aangeboden. Het verzet was gefrustreerd. Pieter de Vries (een van de twee jongens die de ontruiming overleefden) zei iets anders. Hij had het over een plek die zo veilig aanvoelde, dat weggaan bij de meesten niet opkwam. Ook de leidinggevenden kozen ervoor om te blijven en begeleidden ‘hun kinderen’ tot hun gezamenlijke dood in de gaskamer van Sobibor.

 In dit artikel lees je onder andere het persoonlijke verhaal van Hans Kloosterman, die zijn jeugd in het weeshuis doorbracht, en daar in 2005 zes brieven over schreef. Ook lees je een reconstructie van de manieren waarop het verhaal van het weeshuis na de oorlog werd verteld.


lees verder:

1. Pieter en Fanny
2. Veilig en geborgen
3. Hans zijn thuis
4. Oorlogsdreiging, 1938 – 1940
5. 1941: Voor Joden verboden
6. 1942 Geïsoleerd en vernederd
7. 1943 Ontruiming
8. Westerbork
9. Leiden
10. Als laatste over
11. 1945 en verder

Dankwoord
Bronnen
Noten

 

Ga terug naar het overzicht van Machseh Lajesoumim: het verhaal