Stolpersteine
volgende stenen
Inhoud van deze pagina:
- Plaatsing Stolpersteine 15 mei 2024
- Toespraak bij deze plaatsing
- Links
Plaatsing Stolpersteine 15 mei 2024
Op 15 mei 2024 werd een Stolperstein geplaatst bij Lorentzkade 1 voor:
Nathan Kornalijnslijper geboren 19 mei 1910 te Amsterdam, gearresteerd 19 augustus 1943, gedeporteerd op 15 november 1943 naar Auschwitz vanuit Vught, vermoord 31 januari 1944 Auschwitz
Toespraak gehouden door Arthur van Kleeff
Beste familie, vrienden, betrokkenen en overige aanwezigen,
Hartelijk dank voor uw aanwezigheid bij dit gedenkwaardige moment.
Met in het bijzonder dank aan enkele verwante familie leden als Marianne van Praag en meerdere verre familieleden met de naam Kornalijnslijper die dit nog eens extra bijzonder en eervol maken.
Want we staan hier vandaag bij dit huis op Lorentzkade 1 voor het plaatsen van een stolperstein voor mijn achterneef Nathan Kornalijnslijper. Geboren 19-5-1910 op het Waterlooplein 74 in Amsterdam en dus vandaag precies 4 dagen voor zijn verjaardag.
Nathan was de zoon van Salomon Kornalijnslijper en Elisabeth van Kleeff.
En als kind opgroeide in Amsterdam waar hij zes jaar lager onderwijs heeft genoten.
We maken een sprong in de tijd en weten dat Nathan op 23 april 1929 geschikt is bevonden voor de militaire dienst, maar als buitengewoon dienstplichtige is aangewezen. Hij was rijwielhersteller en vertegenwoordiger van beroep en vermoedelijk in dienst bij zijn vader die samen met een compagnon grossier in rijwielen was.
Nathan was niet gehuwd en woonde in februari 1941 bij zijn ouders op het adres Nieuw Herengracht 107 hs in Amsterdam.
Een jaar later overlijdt zijn vader Salomon Kornalijnslijper aan een natuurlijke dood als gevolg van een hartaandoening.
9 maanden later wordt zijn moeder opgepakt en op transport gezet naar Auschwitz waar zij op 7 december is vermoord.
Na de deportatie van zijn moeder wendt hij zich op een zeker moment tot zijn oom Meijer in Leiden. En er wordt geregeld dat hij kan onderduiken bij de buren enkele huizen verderop bij Jan en Lenie Witte-Stijnman hier op Lorentzkade 1.
Op dit adres wordt Nathan op 16 augustus 1943 gearresteerd door 2 beruchte rechercheurs van de Leidse politie.
Vervolgens wordt diezelfde dag ook Jan Witte en een dag later ook Meijer van Kleeff opgepakt.
Via politiebureau Rotterdam en daarna kamp Vught is Nathan samen met zijn oom op 14 november 1943 op transport naar Auschwitz gezet. Hier zijn beiden uiteindelijk 2 maanden later op 31 januari 1944 vermoord.
Vandaag is aanwezig Rabbijn Marianne van Praag die tevens aanverwant familielid van Nathan is en zij zal nu de Kaddish uitspreken.
Afsluiting:
Nathan was dus de neef van mijn opa Meijer waar ik in 2013 al een Stolperstein voor heb laten plaatsen voor de woning op Lorentzkade 4.
Nu er ook voor Nathan Kornalijnslijper een Stolperstein vlak naast die van zijn oom is gelegd is voor ons initiatiefnemers de cirkel rond. Nathan is nu weer zichtbaar en zijn naam zal uitgesproken en gehoord blijven worden opdat hij net als vele anderen die zijn weggevoerd en vermoord niet in de vergetelheid raakt.
Namens de initiatiefnemers voor deze steenlegging Nora Kornalijnslijper, Wil Witte en mijzelf Arthur van Kleeff dank ik u allen voor uw aanwezigheid.
Tevens dank aan Leen Boer voor zijn onderzoek naar het achterhalen van informatie en documentatie omtrent Nathan.
En speciale dank voor de aanwezigheid van Marianne van Praag en familieleden Kornalijnslijper.
Tenslotte ook dank aan de mannen van de gemeente voor het plaatsen van de Stolperstein.
In de parochie van de Sint Petruskerk op Lorentzkade 16 A is er nu nog de mogelijkheid om onder het genot van een drankje of kopje koffie met elkaar na te praten.
Nogmaals dank en we ontmoeten en spreken u graag in de parochie en anders wel thuis.
—
Een deel van onderstaande foto’s is gemaakt door de Stichting en een deel door Leen Boer.
Er was veel belangstelling bij Lorentzkade 1 toen rond 15.30 de plechtigheid begon voor de steenplaatsing.
(foto: Leen Boer)
Arthur van Kleeff, een van de initiatiefnemers en organisatoren, heet iedereen van harte welkom bij de steenplaatsing.
De stratenmakers plaatsten de steen voor Nathan Kornalijnslijper.
(foto: Leen Boer)
De steen werd met cement in de stoep geplaatst.
(foto: Leen Boer)
(foto: Leen Boer)
Namens de drie initiatiefnemers sprak Arthur van Kleeff over het leven van Nathan. Rechts naast hem de andere twee initiatiefnemers, Will Witte en Nora Kornalijnslijper.
Rabbijn mw. Marianne van Praag sprak het joodse Kaddish gebed uit en ze benoemt hoe belangrijk het is dat Nathan zijn naam nu een plaats heeft gekregen.
(foto: Leen Boer)
Rabbijn mw. Marianne van Praag, aanverwant van Nathan Kornalijnslijper
(foto: Leen Boer)
Na afloop worden bloemen gelegd en steentjes geplaatst.
Waarom legt men een steentje bij een graf en geen bloemen? De dood kent geen verschil tussen arm en rijk, aldus rabbijn Van Praag. Er ligt dus niet bij de een een berg bloemen en bij de ander niet.
Ze vertelt dat volgens een verhaal uit de joodse traditie, toen de tweede tempel verwoest werd, er allemaal steentjes meegenomen zijn door de engelen en over de wereld verspreid zijn. Symbolisch worden steentjes bij graven neergelegd ter reparatie van de tempel.
Het woord steen in het Hebreeuws is ‘eben’. De eerste letter is de ‘e’ en dat betekent eenheid, goddelijke. Het tweede deel van het woord is ‘ben’, en dat betekent zoon. Zo gaat de cyclus door van vader op zoon en moeder op dochter, de eeuwige cyclus. De steentjes symboliseren daarmee de eeuwigheid.
(foto: Leen Boer)
De initiatiefnemers en organisatoren van de plaatsing, Wil Witte, Nora Kornalijnslijper en Arthur van Kleeff.
Links
Over het leven van de betrokkenen is een notitie geschreven door Leen Boer, getiteld “Nathan Kornalijnslijper: een Leidse onderduikgeschiedenis: Onderduikgevers, -helpers en jodenjagers” dat u via de link kunt downloaden.
Joodsmonument.nl: Nathan Kornalijnslijper
Leiden4045: familie Witte
Leidsch Dagblad 16 mei 2024: Gedenksteen voor joodse Nathan Kornalijnslijper. ‘Het voelt als een soort begrafenis’.
Correcties en aanvullingen kunt u melden aan de redactie, via webmaster@herdenkingleiden.nl. Deze steenplaatsing was een particulier initiatief.
Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden ondersteunde op de achtergrond bij de organisatie van de plaatsing.
Language: English