Achtergronden bij de herdenking van 2021
Bij de herdenking van 2021 worden vier liederen ten gehore gebracht. Hieronder is de (fonetische) tekst van de liederen weergegeven en een Nederlandse of Engelse vertaling. Bij enkele liederen is een korte toelichting gegeven met betrekking tot herkomst en gebruik.
Éli, éli, sjèlo jigamér leolam,
hachol wehajam,
risjroesj sjèl hamajim,
berak hasjamajim,
tefilat haädam.
Mijn God, mijn God, laat nooit verdwijnen het zand en de zee,
het ruisende water,
de bliksemende hemel,
het gebed van de mens.
channa szenes
El Male Rachamim is een gebed dat op Jom Hasjoa en op 4 mei klinkt ter gedachtenis aan de joden die vermoord werden in WOII.
Tijdens herdenkingsbijeenkomsten wordt het gevolgd door twee minuten stilte en klinkt daarna het Kaddisj.
El Male Rachamim
God, Hoogverhevene,
Vol van liefde, geef rust en harmonie
door Uw beschermende aanwezigheid
– te midden van de zielen van de heiligen en zuiveren
die als lichten in de duisternis stralen –
aan de zielen van allen met wie wij verbonden waren,
de mannen, vrouwen en kinderen
die door de nazi’s en hun trawanten uit vele volkeren
wreed werden vermoord om hun jood-zijn,
allen rechtvaardigen.
Onder hen bevonden zich zij die ons in geleerdheid en wijsheid voorgingen,
en de rechtvaardigen der volkeren die hun levens gaven
in hun streven joodse levens te redden.
Moge de herinnering aan hun aller moed, toewijding en goedheid
worden weerspiegeld in onze levens.
U, Bron van alle liefde,
berg hen in de beschutting van Uw vleugels.
Neem hun zielen op in de bundel van het eeuwige leven,
in de tuin van Eden.
Laat hen daar rusten en wees hun deel, hun rust, voor altijd.
Daarop zeggen wij: Amén.
Het Kaddisj van Ravel
Het kaddisj jatom is een joods gebed in het Aramees dat door en voor de rouwenden wordt gezegd op iemands sterfdag. Het kaddisj is daarnaast een gebed dat gezegd of gezongen wordt om overgangen te markeren. Het is een lofprijzing op de schepping.
Maurice Ravel heeft een verkorte versie (Chatsi Kaddish) gecomponeerd, in de muzikale stijl van de Hoge Feestdagen.
In het kaddisj verbinden wij ons met een Bron van kracht, in onszelf of buiten onszelf, die in voor- en tegenspoed bij ons is en troost geeft aan allen die rouwen door de generaties heen.
Chatsi Kaddisj
Yitgadal v’yit-kadash sh’mei raba, b’al-ma di-v’ra chi-ru-tei, v’yam-lich mal-chu-tei b’chayeichon uv’yomeichon uv’chayei d’chol beit Yis-ra-el, ba-agala u-viz-man kariv, v’im’ru: Amen. Yit-barach v’yish-tabach, v’yit-pa-ar v’yitromam v’yit-nase, v’yit-hadar v’yit-ale v’yit-halal, sh’mei d’ku-d’sha, b’rich hu l’ei-la u- l’ei-la min kol bir-chata v’shi-rata, tush-b’chata v’neche-mata, da-amiran a b’alma, ah v’im’ru: Amen. Geprezen en geheiligd zij de Grote Naam, in de wereld die is geschapen naar de Goddelijke wil; moge daarin gevestigd worden de Goddelijke heerschappij, tijdens je leven en je dagen en tijdens het leven van het hele Huis Israël, spoedig en weldra. Laat ons hierop zeggen: amen. Gezegend, bejubeld, verheerlijkt, geroemd, geloofd, geëerd, verheven en geprezen zij de naam van de Heilige en Geprezene boven elke lofprijzing, zang, hulde en troost, die in de wereld wordt geuit. Laat ons hierop zeggen: amen.
De componist van het Prayer for Peace, Yair Dalal, is een Israëli van Irakese afkomst. In zijn muziek is hij onvermoeibaar bezig een brug te slaan en vrede te bevorderen tussen joden en Arabieren. Hij is ervan overtuigd dat joodse en Arabische muziek veel gemeen hebben en veel aan elkaar te danken hebben. Hij combineert vaak elementen uit Irakese, Perzische en Israëlische tradities.
Dit gebed behoort tot zijn Selichot voor Yom Kippur.
Prayer for Peace
Elohenú
Elohenú sheba shamayim
Reë betochagcha sha-a
Elohenu sheba shamayim
Shè et shavatenu
Shíet shalom benenu
Shíet shalom benenu
Shíet shalvam be’armunotenu
Elohenu sheba shamayim
Ten shalom ba-arets
Tén sova ba-olam
Ten shalom
Ten shalom ba malchuyot
Ten sava ba-olam
Ten shalom ba-malchuyot
Ten shalom ba-malchuyot
Ten shalom’ ba-malchuyot
O Lord, see our plight
O Lord, answer our urgent plea
Give us peace,
give us tranquility in our abodes
O Lord, grant us peace in our land,
let there be an abundance in the world,
grant peace to our kingdoms.
Language: English