Goedenavond, fijn dat u naar deze herdenking gekomen bent. Een herdenking die we nu al meer dan 25 jaar in Leiden houden.
Waar het al die keren om ging, en ook nu weer:
We herdenken om niet te vergeten wat zich hier in Leiden, in Nederland in de jaren 40-45 voltrok.
We vergeten niet, hoe de fundamentele rechten van joden weggevaagd werden. Hoe kinderen, vrouwen en mannen, jong en oud uit hun huizen, uit hun stad en land weggestuurd werden, de dood in. Wij staan stil bij de ramp die zich voor joden voltrok. Dat gold ook voor Sinti, Roma en homo’s.
We herdachten steeds door iemand een geschiedenis te laten vertellen, door namen te noemen, bloemen te leggen en ons bij muziek te bezinnen.
Ook dit jaar is er een spreker: Arnold Schalks, lid van onze werkgroep Stolpersteine. Hij zal ons meenemen in het belangrijke werk dat voorafgaat aan het leggen van Stolpersteine. Niet alleen krijgen de levens van vermoorde stadsgenoten dan weer een plek. Ook blijkt elke keer weer dat het speurwerk naar nabestaanden zo’n grote waarde heeft. Ontroerend is het om bij de plaatsing te zien hoe belangrijk het is, dat voor familie die soms van heel ver naar een plaatsing komt, er een plek is om te gedenken.
“Er was nooit een graf voor mijn oma”, zoals een mevrouw zei bij een plaatsing van een steen aan de Rijnsburgerweg, “maar nu hebben we een plek voor haar”.
Vanavond zullen joodse gebeden klinken door Ken Gould en muziek door Marjolein Hennes, Carla Vermeulen en Marijke Meijer.
We zullen weer de namen van vermoorde joodse stadgenoten lezen.
We willen stilstaan bij het leven van al deze stad -en streekgenoten, we willen de waardigheid van al deze mensen recht doen, de grondrechten van ieder in gedachten nemen. We beseffen dat de geschiedenis laat zien dat wegkijken of onverschillig zijn onverantwoord en onwaardig is. Dat verantwoordelijkheid en moed tonen, dat tegen de stroom ingaan, soms hard nodig is.
U ziet hier alle namen van vermoorde joden in Leiden en omgeving op dit doek staan. U vindt ze ook aan de binnenzijde van uw programmaboekje. Omdat we meer namen op het spoor zijn gekomen zal t.z.t. er een tweede doek bij gemaakt worden.
Dit jaar is een verwarrend jaar. We zijn geschokt door de gruwelijkheden die gepleegd werden op 7 oktober ’23 door Hamas in Israël, de schok van de onvoorstelbare schending van mensen daar en de langdurige oorlog als reactie daarop in Gaza. We sluiten onze ogen niet voor de vele slachtoffers in de oorlog in Gaza, de Israëlische gijzelaars, de verwoestingen, de honger en ellende. Daar en ook elders op de wereld wordt ongelooflijk geleden door kinderen, vrouwen en mannen.
Tegen de achtergrond van deze verwarrende werkelijkheid willen we er aan herinneren dat we elkaar altijd mogen aanspreken op artikel 1 van de grondwet, die luidt:
Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, handicap, seksuele gerichtheid of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.
Ik wens u een mooie herdenking.
Dankwoord, door Corjan den Hollander
Dank voor uw aanwezigheid vanavond. De belangstelling voor deze herdenking waarvan u daarmee blijk heeft gegeven doet goed: herdenken is bij uitstek iets om samen te doen.
Dank aan degenen die hebben meegedaan aan het noemen van namen, in het bijzonder de jonge(re) deelnemers.
Vanaf deze plaats ook dank aan Arnold Schalks. We delen de overtuiging dat herdenken het beste zo concreet mogelijk gebeurt. Het verhaal dat je vertelde en het werk dat gedaan wordt door de Werkgroep Stolpersteine getuigen daarvan.
Ook dank aan chazan Ken Gould. Mooi om – weliswaar met een onderbreking – alweer zoveel jaren in jouw bijdrage te mogen delen.
Graag bedank ik ook onze musici van vanavond: violiste Marjolein Hennes, celliste Marijke Meijer en pianiste Carla Vermeulen. Het is via deze muzikale bijdrage ook een heel aangename kennismaking.
Speciale dank aan de Heilige Petrus en Paulus parochie die de Petruskerk vanavond opnieuw en om niet beschikbaar heeft gesteld voor deze bijeenkomst.
Als u nog een bloem zou willen toevoegen aan de vaas, dan bent u daarvoor hartelijk uitgenodigd om dat na afloop van de bijeenkomst te doen.
U bent evenzeer welkom voor een kop koffie of thee die u namens onze Stichting wordt aangeboden. Daarbij staan de bestuursleden u graag te woord over het werk van de Stichting.
Tot slot: zoals u wellicht weet organiseert de Stichting Herdenking Jodenvervolging niet alleen een Jaarlijkse Herdenking, maar zijn wij ook actief met het aanbieden en verder ontwikkelen van educatiemateriaal voor primair en voortgezet onderwijs. Neem daarvoor alstublieft een kijkje op onze website, waar u ook nader wordt geïnformeerd over activiteiten van de Werkgroep Stolpersteine Leiden. Bovendien kunt u zich op de website aanmelden om een periodieke nieuwsbrief te ontvangen.
Leden van de Werkgroep Stolpersteine en bestuursleden van de Stichting zetten zich belangeloos in voor hun beoogde taken. Voor de voortgang van dat werk zijn we dus geheel afhankelijk van giften. Wilt u ook financieel bijdragen, dan kunt u dat doen door bijv. gebruik te maken van de QR-code in uw programmaboekje, of door een vrijwillige bijdrage te doen in de collecteschaal bij het verlaten van deze ruimte.
Nogmaals dank voor uw aller belangstelling en aanwezigheid.
Klik hier naar een verslag van de bijeenkomst.
Language: English