Terug naar het overzicht
Dankwoord:
Met dank aan Eli Schaap voor het nakijken van het artikel op de joodse aspecten, en voor de eindnoten.
Met dank aan prof. dr. Hans (J.C.H.) Blom voor het controleren op algemeen historische juistheid.
Bronnen:
De reconstructie van het dagelijks leven in het Weeshuis is gemaakt op basis van de informatie van Hans Kloosterman, die zich ontpopte als een begenadigd verteller in de zes brieven die hij in 2003 schreef aan de heer L. Kasteleyn, toenmalig onderzoeker.
De moeder van Hans (Eva Turfkruyer) is op 30 september 1942 in Auschwitz overleden (33 jaar). Ze was 18 toen ze Hans kreeg.
Hans kwam op 2 december 1929 in Leiden, uit A’dam. 18 juni 1929 werd het Weeshuis officieel geopend. Na de oorlog emigreerde Hans naar Australie, waar hij in 2005 overleed.
Verdere bronnen:
– Mail van Coco Hoek met een herinnering aan haar man Frans (hij overleed in 2019), maart 2020
– Bouwtekeningen Israelitisch Wees- en Doorgangshuis, Roodenburgerstraat 1 (collectie Erfgoed Leiden)
– Website architectenbureau Bruins-Soudjorno, geschiedenis
– ‘De geschiedenis van het Joods Weeshuis te Leiden, hoe Toevlucht voor het kind eindigde in het drama van 17 maart 1943, www.joodsweeshuis-leiden.nl
– Joodse Jeugdkrant Betsaliel, nr 18, 31 juli 1930
– ‘Verslag’ Gerard Kerkvliet en Martin Uitvlugt, Studia Rosenthaliana,Vol 3/2 1974
– ‘Een pot piccalilly voor Westerbork’, Gerard Kerkvliet en Martin Uitvlucht, Leids Jaarboekje 1988
– Dag- en nachtrapporten Leidse politie, 1941-1943
– Joods Wees- en Doorgangshuis Leiden, bewoners 1890-1951 W.F. Van Zegveld 1993, herzien door P.J.M. Van Baar, 2016 (webversie)
– www.joodsweeshuis-leiden.nl
– www.jck.nl, informatie voor kinderen over Bar mitswa
– ‘Danseres zonder benen’, Clara Asscher-Pinkhof, Uitgeverij Leopold, dertiende druk 1983
– Joden in Leiden en omgeving 193-1945, L. Kasteleyn, Stedelijk Museum de Lakenhal, 2003
– Briefkaarten uit Westerbork, collectie NIOD
– Ondergang, De vervolging en verdelging van het Nederlandse jodendom 1940-1945, J. Presser, Staatsuitgeverij Den Haag 1985, © 2004 dbnl / Erven J. Presser
– Leids Dagblad, 14 maart 2003, collectie Erfgoed Leiden
– Digitaal Archief Herinneringscentrum Westerbork, informatie over het transport van 21 september 1943 (het transport van Didia Klein)
– Ter herinnering aan twee joodse gezinnen uit de Tiboel Siegenbeekstraat in Leiden, R. Taselaar, Jaarboek Dirk van Eckstichting, 2005
– Huwelijksakte Didia Klein en Heinz Kahn, 10 mei 1943
– ‘Liefde in Westerbork’, www.kampwesterbork.nl
– www.niod.nl, ‘niod-ontvangt-memoires-overlevende-experimentenblok-auschwitz’
– Jodenjacht. De onthutsende rol van de Nederlandse politie in de Tweede Wereldoorlog, onder redactie van Ad van Liempt (Amsterdam 2011)
– ‘Twee Leidse politieagenten en de jacht op joden in Leiden’, Lezing door Elias van der Plicht tijdens de Herdenking Jodenvervolging Leiden, Hooglandse Kerk, Leiden (22 april 2012)
– Kibboets Beverwijk, Palestina-pioniers in Velsen-Noord en Beverwijk, Saskia Sluiter, De Vrijstaat Roetz, 2019
– www.joodsmonument.nl
Na het verschijnen van dit artikel:
In 2021 kwam een wetenschappelijke publicatie uit over de geschiedenis van het Joodse Weeshuis in Leiden, door dr. Jaap W. Focke. Deze publicatie is onderdeel van het publieke domein.
Machseh Lajesoumim, A Jewish Orphanage in the City of Leiden, 1890-1943, Jaap W. Focke (Amsterdam 2021).
Ga terug naar het overzicht van Machseh Lajesoumim: het verhaal