Op dinsdag 28 mei zal rond 16.00 uur een Stolperstein geplaatst worden aan de Groenhovenstraat 13 te Leiden voor Fiet van Gilse.
Dit is een steenplaatsing op aanvraag van familie en betrokkenen. Later op die dag is er een lezing met boekpresentatie bij de Historische Vereniging Oud Leiden. Het boek verschijnt eind mei 2024.
Stichting Herdenking Jodenvervolging Leiden ondersteunt op de achtergrond bij de organisatie van de plaatsing van deze Stolperstein.
Datum 28 mei 2024
Lezing: Verslag van te kort leven. Fiet van Gilse 1912-1945 met aansluitend
Presentatie van het boek met deze titel door de auteur en spreekster Pauline Micheels
Plaats en tijd Lokhorstkerk 20.00 uur (inloop 19.30).
Fiet van Gilse, onbekend tot nu toe in de oorlogsgeschiedschrijving, kan gerekend worden tot de grote solisten onder de Nederlandse verzetsvrouwen. Ze werd in 1912 geboren als dochter van twee doopsgezinde artsen. Haar moeder had Surinaams joodse wortels, maar daarover werd niet gesproken. Het leven van Fiet – zij studeerde Nederlands en Zweeds in Leiden – verschilde nauwelijks van de meeste studentes in die jaren, wel was zij veel meer dan de anderen bezorgd over de gevaarlijke toestand in de wereld. De Duitse bezetting in mei 1940 was dan ook een enorme klap. Toen de Nederlandse joden vervolgens geïsoleerd en daarna gedeporteerd werden, stortte zij zich met totale overgave in het verzetswerk. Vrijwel in haar eentje hield zij een eigen ‘organisatie’ draaiende om joden aan onderduikadressen te helpen en te voorzien van valse papieren en voedselbonnen. Haar ‘duikelaars’ overleefden allemaal de oorlog, alleen zijzelf niet. Zij werd gearresteerd op Goede Vrijdag 1944 en veroordeeld voor ‘jodenhulp’. Vanwege haar moeders afkomst werd ze tot ‘halb Judin’ verklaard, waarna ze in Westerbork belandde. Van daaruit werd ze met de allerlaatste trein naar Noord-Duitsland gedeporteerd. Kort voor de bevrijding bezweek ze in het kamp Ravensbrück aan de tyfus. Ze was 32 jaar oud.
Pauline Micheels is historica en freelance publicist. Ze werkte bij de voorganger van het NIOD en in het wetenschappelijk en middelbaar onderwijs. Na haar studie Muziek in de schaduw van het Derde Rijk (dissertatie 1993) publiceerde zij drie biografieën, de oorlogsnovelle Vandaag, een boek over de Vereniging voor Letterkundigen, bijdragen in bundels, zeer diverse artikelen in (al dan niet wetenschappelijke) bladen en een groot aantal lemmata in lexicons.
In de middag voorafgaande aan de lezing zal in de Groenhovenstraat (Fiet van Gilse woonde op nummer 13) een Stolperstein met haar naam worden geplaatst.
Na afloop van de lezing en boekpresentatie zal er een kleine ontvangst zijn en is er gelegenheid het boek (uitgever Leids Universitaire Pers) te kopen.